طرح حذف ۴ صفر از ریال مثل یک عمل زیبایی روی پول ملی است – اما آیا این جراحی، بیمار واقعی (اقتصاد ایران) را درمان می‌کند؟
- چه خبر؟ بانک مرکزی مصرانه دنبال حذف ۴ صفر از ریال و تغییر واحد به “تومان” است (۱ تومان = ۱۰,۰۰۰ ریال).
- ادعای دولت: این کار مبادلات را ساده‌تر، هزینه چاپ اسکناس را کم کرده و اعتماد عمومی را برمی‌گرداند.
- نگرانی کارشناسان: بدون اصلاحات ساختاری، این کار مثل این است که “روی زخم سرطان، چسب زخم بچسبانیم!”
تجربه جهانی:
- ترکیه (۲۰۰۵): موفق شد چون همراه با اصلاحات اساسی بود
- زیمبابوه (۲۰۰۹): شکست خورد و به ابرتورم میلیاردی رسید
- ایران: نتیجه؟ بستگی دارد به اینکه:
- آیا تورم کنترل می‌شود؟
- آیا نظام بانکی اصلاح می‌شود؟
- آیا مردم واقعاً اعتماد می‌کنند؟
هشدار اقتصاددانان:
- هزینه اجرا: میلیاردها تومان برای تغییر اسکناس‌ها و سیستم‌ها
- خطر سردرگمی: مردم ممکن است ماه‌ها گیج بمانند که “این قیمت واقعی است یا قدیم؟”
- توهم درمان: اگر فکر کنیم با این کار مشکلات حل شده، وضع بدتر می‌شود
طنز روز:
به نظر می‌رسد دولت می‌خواهد بگوید: “ما نمی‌توانیم قیمت‌ها را پایین بیاوریم، پس حداقل صفرها را حذف می‌کنیم تا اعداد کوچک‌تر به نظر برسند!”
این طرح مثل یک داروی مسکن است – اگر همراه با “درمان ریشه‌ای” (کنترل تورم، اصلاح بانک‌ها، جذب سرمایه) نباشد، اثرش موقتی خواهد بود.
“تغییر از دل آرامش آغاز می‌شود. “
